نقد و بررسی مضامین خمریات عربی شعرای خراسان در قرن چهارم و پنجم هجری

یکی از مضامین شعری که تقریباً در همة دوره های تاریخ ادب عربی حضوری چشمگیر داشته، خمریه سرایی است. در طی قرن چهارم و پنجم هجری، در سرزمین خراسان بزرگ، شاعران زیادی به زبان عربی شعر می سرودند که با مطالعة اشعار آن ها به راحتی می توان دریافت که خمریه سرایی در میان آن ها رشد بسیار چشمگیری داشته است. آنان در خمریات خود، بسیاری از جزئیات شراب را از جمله رنگ، بو، طعم، جام شراب، ساقی، و تأثیر شراب در روح و روان باده نوش با ظرافتی خاص بیان کرده اند که این امر بیانگر جایگاه خاص خمر (شراب) و خمریه سرایی و رواج زیاد آن در میان شاعران این سرزمین است؛ اما این رشد و گسترش به لحاظ کمّیّت بوده، نه کیفیّت؛ زیرا آن ها در این نوع از اشعارشان، معانی جدیدی را به خمریات شاعران پیش از خود ( اعشی، اخطل و ابونواس) نیفزوده­اند؛ بلکه همان معانی را در لباسی از صنایع ادبی همچون تشبیه، استعاره، جناس و ردّ العجز علی الصدر عرضه کرده­اند.